De gemeentevergadering op dinsdag 14 september 2021 kende maar één agendapunt: Het voorstellen van een nieuwe predikant door de beroepingscommissie. Zelden trok een gemeentevergadering zoveel belangstelling. Een teken van de grote betrokkenheid van de gemeente en het verlangen naar weer een eigen predikant. Toen de naam Hans de Jong viel ging er luid applaus door De Flambou, waaruit niet alleen een groot enthousiasme bleek, maar waarachter ook een grote dankbaarheid schuil ging.
Hans de Jong en zijn vrouw Feikje, geboren in resp. Harkema en Kootstertille zullen zich als geboren ‘minsken út de omkriten’ snel thuis vinden in Surhuisterveen/Boelenslaan.
De leiding was in handen van ds. Heleen Maat, die een gedeelte las uit 1 Korintiërs 12 vanaf vers 6 ‘Vele gaven, één Geest’. “Mensen hebben in de gemeente hun eigen rol. De één is niet belangrijker dan de ander. Want – zegt Paulus – het is dezelfde Geest, die het allemaal aan ons schenkt.” Heleen Maat ging daarna voor in gebed. Zij gaf het woord aan Harm van der Bij, de voorzitter van de beroepingscommissie, die vertelde hoe het proces van het werk van de commissie is verlopen. De beroepingscommissie had de opdracht meegekregen te zoeken naar een predikant, die verbinding weet te leggen tussen jong en oud, en tussen mensen met heel verschillende geloofsbelevingen.
Wat werd er van hem of haar verwacht?
- Je gelooft in God en Jezus onze Verlosser, geeft de Bijbelse verhalen betekenis in het dagelijks leven van gemeenteleden.
- Binnen het team van predikant, ouderenpastor en jeugd- en jongerenwerker heb je een initiërende rol om samen verder te bouwen aan een bloeiende gemeente tot eer van God.
- Je bent een verbinder, tussen groepen met verschillende geloofsbeleving maar ook tussen generaties.
- Je bent een aansprekende voorganger en je werkt samen aan inspirerende diensten en vieringen, waar ruimte is voor meedoen, zingen en muziek, traditionele én eigentijdse liturgie.
- Je hebt oog voor de talenten van gemeenteleden en moedigt mensen aan om ze te gebruiken.
- Je zet mensen aan tot leren en ontmoeten, draagt bij aan vorming en toerusting.
- Je hebt een missionaire houding. Je bent actief binnen de geloofsgemeenschap van Surhuisterveen-Boelenslaan en in contacten met andere kerkgenootschappen en je bent ook daar buiten zichtbaar.
“Het was voor ons als beroepingscommissie niet gemakkelijk om een dominee te zoeken”, zo begon Harm van der Bij. De beroepingscommissie bestond uit drie generaties, de jongste is 23 jaar, de oudste 82 jaar. “Eigenlijk toch wel uniek, daardoor hadden we het wel eens moeilijk, maar hebben we toch heel mooie discussies gehad”, vond hij. “Niet iedereen kende elkaar. Begonnen achter het scherm, dat maakte het niet gemakkelijk. Maar langzamerhand zijn we heel voorzichtig wat samen gekomen – de coronaregels in acht houdend – en toen moesten we elkaar toch wel een beetje aftasten. Welke kant moeten we uit? Maar gaande het proces hebben we veel respect voor elkaar gekregen en we hebben Gods onmisbare hand in onze zoektocht ervaren.”
“We hebben de taken verdeeld en zijn aan het werk gegaan”, vervolgt hij. “De gemeente heeft verschillende namen aangedragen. Er is voor ons gebeden. Maar de zoektocht werd heel zwaar. De dominees in coronatijd dachten helemaal niet aan verkassen. Daarom hebben we in overleg met de Kerkenraad de sluitingsdatum moeten verzetten. Wij zijn door heel Nederland geweest om naar dominees te luisteren. Maar we hebben geen kilometer gedeclareerd. We hebben uren met elkaar achter de computer gezeten. Thuis preken beluisteren om daarna met elkaar te evalueren. Toen kwam het punt om dominees uit te nodigen hier in Surhuisterveen. We hebben ze vermomd binnen geloodst om maar niet herkend te worden.”
De profielschets was de routekaart van de beroepingscommissie. “Maar het schaap met de vijf poten hebben we niet gevonden”, bekent hij eerlijk. Toch is volgens de beroepingscommissie zij in haar taak geslaagd. “We hebben goede gesprekken gehad in verschillende situaties, waar wij van zeggen: het is goed.”
Toen brak het moment aan waar de aanwezigen op zaten te wachten: de bekendmaking van de naam, die was voorgedragen aan de Kerkenraad, die in haar vergadering unaniem besloten had het voorstel van de beroepingscommissie over te nemen. Harm van der Bij brak de spanning bij het uitspreken van de woorden: “De beroepingscommissie draagt unaniem aan de gemeente voor als nieuwe predikant van de Protestantse gemeente Surhuisterveen/Boelenslaan dominee Hans de Jong uit Drachten.”
De bekendmaking werd met een luid applaus en veel enthousiasme begroet. “Ik vind de reactie heel bijzonder”, vervolgt Harm van der Bij, die moeite had de aandacht weer terug te krijgen. “Wij waren als beroepingscommissie al verrast dat er vanavond zoveel belangstelling is en dan krijgen we zo’n reactie. Geweldig. Dank jullie wel”.
Hans de Jong – hij ging in de periode dat onze gemeente vacant is al enkele keren voor in de diensten – is in 1965 geboren in Harkema. Was predikant in Frieschepalen-Siegerswoude, Oldebroek, Rijssen en sinds 2017 in Drachten. Hij heeft diverse hobby’s, o.a. voetballen. Hij was scheidsrechter, rijdt graag motor. Ook vervulde hij tot voor kort diverse nevenfuncties. Zo was hij o.a. lid van het hoofdbestuur van het Confessioneel Gereformeerd Beraad en actief voor Youth for Christ. Hij is getrouwd met Feikje Boukes (1968), geboren in Kootstertille. Zij werkt 1,5 dag bij een combinatie van Apothekers. Haar grote hobby is muziek. Ze speelt geregeld in kerkdiensten en begeleidt ze regelmatig ook solisten.
Het gezin De Jong heeft drie kinderen, die allen nog thuis wonen. Gert (25), Nol (22) en Beate (18 jaar). “Dat is de reden dat in overleg met de Kerkenraad is besloten op verzoek van de familie De Jong eerst in Drachten te blijven wonen”, legt Harm van der Bij uit. “Zij willen zich hier eerst ‘settelje’ in de zin van gemeente en dominee zijn, maar daarna heroverwegen ze de beslissing van nu. Dat is de afspraak.”
De binnenkomst van Hans en Feikje de Jong, begeleid door Ankie Kapinga en Johan Mulder, het oudste en jongste lid van de beroepingscommissie.
Na de uitleg kwam het echtpaar De Jong de kerkzaal binnen. Zij ontving onder luid applaus een warm onthaal. “No, minsken, der stean wy dan”, zo begon Hans de Jong, die meteen enkele dingen rechtzette. Zoals de uitspraak van de naam van zijn dochter, dat hij geen scheidsrechter meer is, maar grensrechter bij het team van zijn dochter, die keepster is bij ONT, bij welke vereniging hij vertrouwenscontactpersoon is.
“Het heeft mij ‘ferbjustere’ toen ik gebeld werd door Harm”, liet Hans de Jong weten. “Ik dacht dat het een familieaangelegenheid was, want Harm is getrouwd met een nicht van ons. Maar hij vertelde dat hij in de beroepingscommissie zat en zei dat mijn naam diverse keren genoemd was. En toen was zijn vraag: hoe sta jij daarin?”
Wat wordt er van de predikant verwacht? De opgestelde profielschets sprak Hans de Jong aan. Hij ging op diverse punten in. “Ik verwonderde mij hoe dingen op hun plaats vallen” liet hij weten. “Als je de profielschets leest, het feit dat je open moet staan voor contact, dat vind ik heel belangrijk. Maar dan moet het wel een gemeente zijn waarvan ik denk, die roepen mij, daar kan ik dan aan het werk met mijn talenten. En dat zijn dan wel de dingen die jullie eerlijk benoemen. Jullie weten van de verschillen die er zijn, de verschillende stromingen die er zijn binnen de gemeente, verschillen tussen verlangens van jongeren en ouderen. Maar jullie hebben wel uitgesproken: wij willen graag één blijven. Hoe kunnen we met elkaar weten te verbinden. Ik denk wel dat dit een eis is, waar ik wel goed in ben. Om contacten goed te houden tussen mensen en ook te bevorderen tussen de mensen. Jullie hebben een verlangen in een vernieuwde opzet in de kerkdiensten. Een van de dingen, die mij vooral hier zijn opgevallen, dat is hoe dit gebouw zich leent om zondags fantastisch aan de slag te kunnen met verschillende vormen van erediensten, als je dat wel met visie doet. Dat er een welkomstcomité is die aangeeft dat daar een traditionele dienst is en daar een dienst met combo, daar is iets voor kinderen en jeugd. Maar bereid het goed voor, dat je hetzelfde thema hebt, dezelfde Bijbellezingen. Maar daarna elkaar weer ontmoeten om over dezelfde dingen te kunnen napraten.”
Hans de Jong legde uitvoerig uit wat hem aansprak in de profielschets.
Wat mij ook aansprak is jullie visie om ‘Tsjerke nei bûten te wêzen’. Dat kun je niet alleen, dat moet je met de andere kerken doen. Daar hebben jullie ook een woordje voor bedacht – en daar ben ik gek op – Samen-Openstaan-Meedoen. Afgekort SOM, een geweldige uitdaging. En ik wil graag met jullie de proef op de som nemen. Hoe kun je daar vorm aangeven met de andere professionele werkers, met alle vrijwilligers.
De profielschets in zijn geheel sprak hem aan. Zeven punten, het getal 7, het getal van de volheid. Belangrijk vindt hij de samenwerking met de collega’s in het team, op geregelde tijden om de tafel met de ouderenwerker, de jongerenwerker. Wij kunnen van elkaar leren. Hans de Jong: “Jullie hebben een fulltime jongerenwerker, dat hebben maar weinig gemeenten. Beste mensen, koester dat, dat is goud waard.” Deze opmerking werd met applaus onderstreept. “Het is mij in Drachten niet gelukt om een jongerenwerker aan te stellen, vooral om geldredenen.”
Hans de Jong is iemand die dicht bij de mensen staat, zeg maar een mensenmens. In de omgang, maar ook in het leiden van kerkdiensten, in zijn preken. Zelf geeft hij aan: “Niet hoogdravend, met een vleugje humor. Er moet een keer gelachen worden, maar het kan ook een keer een traan zijn van emotie, dat ik vol schiet, dat hoort ook bij mij.” Hij kwam nog even terug op het woordje SOM. “Ik zou er het woordje DURF aan willen toevoegen. Om mensen een kans te geven, ook tijdens de eredienst. Durf het aan om een meisje van acht of negen jaar dat graag eens wil zingen. Durf het aan om die eens een podium te geven. Of iemand van 20 jaar met een pianist, die vraagt ‘mag ik eens zingen in de kerk’. Geef ze een kans. Het hoeven niet de kwaliteiten te zijn van professionele zangers.”
Gevraagd wordt wanneer hij kan beginnen. De 1e advent of begin januari zijn mogelijke opties. Gevraagd werd ook of hij contact zoekt met mensen met een beperking. Er zijn hier nl. twee gebouwen waar mensen met een beperking wonen. “Ik vind dat mooi om te doen”, zegt hij. “Eigenlijk staan die mensen heel zuiver en open in het leven. Wij noemen de diensten met mensen met een beperking ook wel aangepaste diensten. Maar eigenlijk zijn dat de allermooiste diensten. In alle eenvoud, hoe blij ze zijn, hoe ze zich uiten. Wat wij gewone diensten noemen, misschien zijn dat wel aangepaste diensten. Wij staan er zeker open voor, in overleg met collega’s, hoe kunnen wij ook contact hebben met hen.”
Tijd voor pauze, waarin het echtpaar de kerkzaal verliet en huiswaarts keerde. “Het is bijzonder hoe enthousiast de gemeente reageert”, vond Heleen Maat, die na de pauze de leiding van de vergadering weer op zich nam. Zij liet weten dat een meerderheid van tweederde vereist is om een beroep uit te brengen. Er werd bij handopsteken gestemd. Er bleek niemand tegen te zijn. Het aantal opgestoken handen sprak voor zichzelf, wat Heleen Maat de uitspraak ontlokte: De gemeente van Surhuisterveen-Boelenslaan heeft unaniem besloten om een beroep uit te brengen op Hans de Jong uit Drachten.
Zij legde uit hoe de te volgen procedure verder is. De gemeente heeft vijf dagen de tijd bezwaar te maken, maar dit betreft een bezwaar alleen tegen de gevolgde procedure. Na deze vijf dagen wordt de beroepsbrief overhandigd, waarna de predikant drie weken bedenktijd heeft. Daarna ging Heleen Maat voor in dankgebed en wenste iedereen wel thuis.
(Foto’s: Harm Feitsma)